ΔΙΑΒΗΤΗΣ-ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΝΑΚ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Οι διακοπές για τους περισσότερους από εμάς είναι πλέον μια μακρινή ανάμνηση και σταδιακά μπαίνουμε στους ρυθμούς της καθημερινότητάς μας. Οι επαγγελματικές υποχρεώσεις ξεκινούν και τα σχολεία ανοίγουν τις πόρτες τους για να υποδεχτούν τα παιδιά και τους εφήβους.

Ένα ερώτημα που ταλανίζει καθημερινά είναι «τι θα φάει το παιδί μου στο σχολείο», αφού θα περνάει πλέον εκτός σπιτιού ένα μεγάλο μέρος της ημέρας του.Το σνακ ή και το μεσημεριανό -αν το παιδί μένει στο ολοήμερο-θα πρέπει να είναι υγιεινό, να του προσφέρει τα κατάλληλα θρεπτικά συστατικά για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου ή του αθλήματος που συμμετέχει και-το κυριότερο-να μάθει από την παιδική ηλικία να μην παρασύρεται από σνακ αμφιβόλου ποιότητας. Αν παράλληλα συνυπάρχουν ιδιαιτερότητες του παιδιού όπως π.χ αν είναι ένα «δύσκολο» παιδί που δεν τρώει πολλά φαγητά, αν γυμνάζεται εντατικά  ή αν υπάρχει πρόβλημα υγείας (τροφικές αλλεργίες, αυξημένο βάρος, κοιλιοκάκη ή σακχαρώδης διαβήτης)ο προβληματισμός των γονιών είναι ακόμα μεγαλύτερος. Για όλα όμως υπάρχουν λύσεις! Με ψυχραιμία, συνεργασία γονέα -παιδιού και φαντασία, ακόμα και τα πιο απαιτητικά παιδιά ή έφηβοι είναι εφικτό να πειστούν   να ακολουθήσουν μια σωστή διατροφική παιδεία.

     Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού με έξυπνα τρικ (όχι απειλές ή εκφοβισμούς)οι γονείς μπορούν να επιτύχουν το στόχο της υγιεινής διατροφής. Στην εφηβεία η κατάσταση είναι πιο δύσκολη, καθώς ο έφηβος δεν θέλει να ξεχωρίσει από τους συνομήλικούς του και μπορεί να αρνείται να πάρει «ταπεράκι από το σπίτι». Ας μη ξεχνάμε όμως ότι τα παιδιά μιμούνται και τους γονείς τους. Αν σας βλέπει  να φεύγετε για τη δουλειά σας με σπιτικό φαγητό και αν όλη η οικογένεια ακολουθεί την ίδια διατροφή,τότε έχετε ένα σημαντικό άσο στο μανίκι σας για να μυηθεί  από νωρίς στις υγιεινές επιλογές φαγητού.

Ας ξεκινήσετε λοιπόν την οργάνωση!

 Αρχικά  το παιδί είναι καλό να συμμετέχει στην προετοιμασία του σνακ, φαγητού, μεσημεριανού στο σχολείο, καθώς έτσι υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να το καταναλώσει και όχι  να το επιστρέψει στο σπίτι ή ακόμα χειρότερα να  καταλήξει το φαγητό  στο καλάθι των αχρήστων. Μπορείτε να πάτε μαζί για τα ψώνια της εβδομάδας, να κόψετε τα λαχανικά σε όμορφα σχήματα ή λεπτά μπαστουνάκια, να διαλέξετε ένα ωραίο φαγητοδοχείο ή θερμός φαγητού με χαρούμενα  χρώματα και σχέδια, που θα το προκαλεί να το ανοίξει και να γευτεί το περιεχόμενο του. Καλό θα είναι το σνακ να το έχει δοκιμάσει το παιδί στο σπίτι, οπότε να το γνωρίζει και να του είναι οικείο. Ένα τρυφερό  σημείωμα -έκπληξη  πάνω στο ταπεράκι του, είναι μια καλή αφορμή να το ανοίξει με όρεξη!

   Το πόσα σνακ θα δώσετε στο παιδί εξαρτάται από την ηλικία του, τη φυσική του δραστηριότητα, τις ιδιαιτερότητές του και πόσες ώρες λείπει εκτός σπιτιού. Αν το πρωινό είναι πλήρες, μπορεί να συμπληρώσει με μικρότερα σνακ μέχρι να έρθει η ώρα του μεσημεριανού φαγητού. Αν το πρωινό είναι  πιο λιτό, μπορείτε να το αντισταθμίσετε  με ένα πιο πλούσιο σνακ που θα του δώσει την ενέργεια που χρειάζεται στην καθημερινότητά του.

   Οι διατροφολόγοι συστήνουν να τρώμε κάθε τρεις ώρες για να μπορεί ο οργανισμός να αφομοιώνει τα θρεπτικά συστατικά, οπότε αν δεν υπάρχει λόγος υγείας δεν χρειάζεται το παιδί να τρώει σε κάθε διάλειμμα. Αν ξέρετε τις ώρες των διαλειμμάτων,  ρωτήστε το σε ποιο διάλειμμα (συνήθως επιλέγουν το μεγάλο ) θέλει να τρώει.

   Θα  πρέπει να θυμάστε  ότι η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή δεν πρέπει να έχει απαγορεύσεις, καθώς το απαγορευμένο μπορεί  να το οδηγήσει στον πειρασμό να το δοκιμάσει. Ας μάθει από μικρό να μην κάνει διαχωρισμό «καλών» ή κακών» τροφών, αλλά να επιλέγει για κάθε τρόφιμο, την σωστή μερίδα, συχνότητα και τον ιδανικό συνδυασμό. Αυτό σημαίνει ότι περιστασιακά πχ κάθε Παρασκευή ή σε μια εκδρομή, θα μπορούσε να έχει την δυνατότητα (εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις) να επιλέξει κάτι διαφορετικό. Μια επίσκεψη στο κυλικείο μαζί με το παιδί είναι χρήσιμη για να δούμε τι επιλογές υπάρχουν και τι θέλει το ίδιο να ψωνίζει.

   Για τους γλυκούς μαχητές της ζωής σας, η επιλογή του κατάλληλου σνακ χρειάζεται περισσότερη προσοχή. Εφόσον, εξασφαλίσετε τη συνεργασία του παιδιού για τη σύνθεση και την ποσότητα του φαγητού, θα πρέπει να υπολογίσετε τους υδατάνθρακες που περιέχονται σε αυτό. Με τη βοήθεια του γιατρού θα πρέπει  επίσης, να υπολογίσετε τη δόση της ινσουλίνης που απαιτείται. Μπορείτε να γράψετε τα στοιχεία αυτά σε ετικέτα στο ταπεράκι του και να ενημερώσετε τον σχολικό νοσηλευτή του παιδιού σας.

   Αν επιθυμείτε να αποφύγετε τις ενέσεις ή την χορήγηση ινσουλίνης στο σχολείο,διαλέξτε φαγητά που θα περιέχουν μικρές ποσότητες υδατανθράκων, έτσι ώστε το παιδί με το παιχνίδι να  διατηρήσει το σάκχαρό του σε φυσιολογικά επίπεδα.

Σημαντικό είναι να πίνει αρκετό νερό. Τα παιδιά με διαβήτη είναι πιο εύκολο να αφυδατωθούν, με αποτέλεσμα να νιώσουν κόπωση ή να έχουν μειωμένη απόδοση και συγκέντρωση στα μαθήματα.

Καθώς πάντα ελλοχεύει  ο κίνδυνος της υπογλυκαιμίας, στην τσάντα του θα πρέπει πάντα να υπάρχει ένας χυμός ή προϊόντα γλυκόζης για άμεση αύξηση της τιμής του σακχάρου.

Ένα σνακ για να είναι ισορροπημένο θα πρέπει να περιέχει υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη και φυτικές ίνες.

Ας δούμε κάποιες επιλογές!

• ατομικές αλμυρές ή γλυκές ομελέτες με λαχανικά ή φρούτα σε θήκες για μάφιν με κριτσίνια
• ολόκληρα φρέσκα φρούτα ή κομμάτια φρούτων σε μέγεθος μπουκιάς κομμένα σε φέτες ή μπαστουνάκια
• γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά με λίγο ταχίνι blueberries και αμύγδαλα ή επιδόρπιο γιαουρτιού
• αποξηραμένα φρούτα(χωρίς ζάχαρη)
• μπάρα δημητριακών χειροποίητη ή μπάλες ενέργειας με ξηρούς καρπούς
• κριτσίνια με μαλακό τυρί μαζί με καροτάκια, αγγουράκια
• σάντουιτς λαχανικών με φύλλα μαρουλιού ή λάχανου
• τοστ ψημένο ή σάντουιτς ή τορτίγια με ψωμί ολικής ή ζέας ή μικρές αραβικές πίτες ή κρέπες με:
• φυστικοβούτυρο και ελάχιστη μαρμελάδα
• σπιτικό παριζάκι κοτόπουλο ή μπιφτέκι ή τόνο ή λουκάνικο γαλοπούλας
• αυγό και τυρί χαμηλών λιπαρών, όπως το ανθότυρο ή τυρί babybell
• ταχίνι με κακάο
• σπιτική μερέντα με στέβια
• ρυζογκροφρέτες με φυστικοβούτυρο ή σπιτική μερέντα
• μπισκότα σπιτικά ή κράκερς
• σπιτικά ποπ κορν
• σπιτική γκρανόλα
• κοτομπουκιές με τυρί κρέμα και ντοματίνια
• κεφτεδάκια με ρωσική σαλάτα σπιτική
• τυροκροκέτες σπιτικές
• σπιτικά μάφινς κέικ τσουρέκι ( με αλεύρι ολικής χωρίς ζάχαρη)
• σπιτική τυρόπιτα ή σπανακόπιτα, τυροπιτάκια, σπανακοπιτάκια, κιμαδοπιτάκια κοτοπιτάκια
• «πίτα» χωρίς φύλλο (τύπου αλευρόπιτα ή μπατσίνα) με βάση τριμμένα λαχανικά
• σπιτική πίτσα
• ανάμεικτους ξηρούς καρπούς
• ρολά λαχανικών με φύλλα ρυζιού για springrolls

    Ξεκινήστε λοιπόν μαζί με το παιδί την οργάνωση των εβδομαδιαίων σνακ με καλή διάθεση και χαμόγελο! Είναι μια ευκαιρία να περάσετε χρόνο μαζί και- γιατί όχι- να διασκεδάσετε παρέα στην κουζίνα περνώντας παράλληλα έμπρακτα ένα πολύτιμο μάθημα υγιεινής διατροφής.

Καλή σχολική χρονιά σε όλα τα παιδιά!

Γράφει η Μαριάννα Μεταξά

Εκπαιδευτικός,Συγγραφέας των βιβλίων «Γλυκιά μου Κέλλυ» και του παραμυθιού «Η Μελίτα και ο Ζαχαρούλης» και στιχουργός του τραγουδιού «Άκου την καρδιά μου» που μελοποιήθηκε απο την Σοφία Γραμμένου

 

Πηγές άρθρου:

Ελληνική Ομοσπονδία για το Διαβήτη

www.glykouli.gr

Ελληνική  εταιρία  παιδιατρικής  νοσηλευτικής

Pediatric Endocrine Clinics